Yüklenirken Lütfen Bekleyiniz...

BANKER NEDİR?


Türk Dil Kurumu sözlüğünde bankacı, büyük sarraf ve mecazi anlamda çok zengin kimse diye üç biçimde tanımlanmaktadır.

Banka ve banker, aynı kökten gelme sözcüklerdir. Ortaçağın Lombardiyalı sarrafları, çarşı ve pazar yerlerinde tahta sıralara oturarak iş yaparlarmış. Getirilen paraları tartar, ayar muayenesinden geçirir ve değiştirirlermiş. Oturdukları tahta sıralar dolayısıyla, bunlara banchierie yahut banker denilirmiş. Başlangıçta yalnız para değiştirmekle uğraşan bankerler zamanla başka yerlere gönderilmek üzere para almaya, emanet kabul etmeğe ve borç vermeye başlamışlar.

Bankerlerin İtalya'da faaliyetlerini geliştirdikleri tarihlere kadar, emanet bırakılan paralar depositum regulare sayılırdı. Saklayıcısı, emaneti olduğu gibi tutmak ve geri vermekle yükümlü idi. Bankerlerin gelişmesiyle, depositum irregulare denilen usulün uygulanması yayılmıştır. Emanet parayı alan bunu işletmiş ve istenildiğinde aynı madenleri veya sikkeleri değil, eşit değerde bir fiyatı geri vermiştir.

Bankerliğin Ortaçağ sonlarına doğru geliştiği ilk memleket, İtalya'dır. Floransa'da 1250- 1350 arasında Bardi ailesi Avrupa'nın en zengin ve nüfuzlu mali firmasına sahip olmuştur. Papalığın bankerliğini yapmıştır. Banka işlemleri yanında ticaret ve armatörlükle uğraşmıştır.

İtalya'da Bardi'ler, Peruzzi'ler, Acciaioli'ier ve Fransa'da Jacques Coeur ve Crozat'lar, Almanya da Fugger'ler.. Bunlar adlarını tarihe geçirmiş büyük bankerlerdir. Kazanç getirecek her işle uğraşırlardı. Siyasi iktidara sokulular ve büyük kazanç fırsatları yaratmasını bilirlerdi. Darphane müdürlüğü, vergi görevlisi, saray müteahhitliği, armatörlük, deniz aşırı ticaret, çiftçilik, emlak işletmeciliği yaparlardı. Bir diplomat gibi devleti temsilen müzakere masasına otururlardı. Gemilerini ve kervanlarını kendi silahlı kuvvetleriyle savunurlardı. Bir papa veya bir imparator seçileceği vakit, kampanyaya altın yağdırarak müdahale ederlerdi. Çok defa rakip gruplardan her ikisini de besleyerek çıkarlarını garantiye alırlardı.

Efsanevi servetleri, büyük bankerleri halk gözünde para kuvvetinin sembolü haline getirmiştir.

Tarihi yazanlar, para kuvvetine hükmedenlerdir. Sözünün yerleşmesine onlar sebep olmuşlardır.

On Dokuzuncu Yüzyıla doğru, bankerler başka iş kollarındaki faaliyetlerini daraltarak bankacılık uygulamalarına ağırlık vermişlerdir.

Modern bankacılık firmaları geliştikten sonra banker sözcüğü bunların sahipletirim ve büyük sarrafları ifade etmek üzere kullanılmıştır.

Günümüzde, yabancı ülkelerde banker sözcüğü daha ziyade bankacıyı belirtmektedir. Mesleği bankacılık olanlar, bu terimin kapsamına girmişlerdir. Ancak Rothschild gibi eski büyük banker aileleri. Merchant Bankers ünvanını muhafazaya devam etmektedirler. Mecazi anlamda çok zengin kişiler hakkında da, artık eskisi gibi banker denildiğine gittikçe daha az rastlanmaktadır.

Türkçe'de ise, bankacı ve banker kavramları arasında kesin bir sınır meydana gelmiştir. Bankacı bu iş kolunu meslek edinenlerin sıfatıdır. Banker ise bankacı durumunda olmaksızın, para, altın ve diğer menkul değerler ticaretiyle uğraşandır.

(F. Ergin)

Almancası : Bankier.

Fransızcası : banquier.

İngilizcesi : banker.

(Bk; Bankacı).