Düopol rekabetini tahlil eden ve teorik sonuçlarını belirtmeyi hedef tutan bir modeldir.
Düopol rekabetinde ilk çözüm formülünü bulan iktisatçı, Augustin Cournot'dur. Cournot, satıcılardan her birinin rakip firma arzını değişmeyecek varsayarak en yüksek kar getirecek output hacminde karar kıldığı bir düopol piyasasını incelemişti. Cournot Modelinde, satıcılar rekabet mücadelesini denge durumuna gelinceye kadar, arz miktarlarını ayarlayarak yürütmekte idiler. Fiyat, her iki firmanın (yahut oligopolde rakip firmaların) toplam arzına göre dalgalanmaktaydı.
Cournot Modelinde ikame elastikiyetinin tam olduğu, maliyetlerin eşit bulunduğu, piyasaya yeni bir firma girmediği ve her satıcının rakip firma arzını sabit veri olarak benimseyerek ona göre output hacmini kararlaştırdığı realitelere her zaman uymayacak bir durum örnek olarak alınmaktaydı. Bu itibarla, 1838 de ortaya konulmuş olan Cournot Çözümü, iktisatçıları tatmin etmemişti.
Kırk beş yıl sonra, yani 1883 de Joseph Bertrand'ın hazırladığı modelde ise, REKABET SİLAHI output değil, fiyattır. Satıcıların mücadelelerini fiyatları kırarak sonuca götürmeye çalışacakları durumlar, bu modelde tahlile esas tutulmaktadır.
Cournot Modelinde karar konusu değişken, arz hacmi yahut output'dur. Bertrand Modelinde, karar konusu değişken, fiyattır.
Bertrand Modeline göre;
Her satıcı, rakibin fiyatını eski seviyesinde tutmağa devam edeceğini sanarak kendisine en uygun fiyatı tayin etmektedir, ikame elastikliği tam olduğunda, firmalardan biri fiyatı indirince, öbürü de piyasayı kaybetmemek için ona uymakta veya daha aşağı inmektedir. Joseph Bertrand, bu şekilde fiyat kırmalarının marjinal maliyet ortalama maliyete eşit duruma gelinceye kadar devam edeceğini düşünmüştür.
Bu noktada, eğer her iki firmanın maliyeti birbirine eşitse, piyasayı yarı yarıya paylaşacaklardır.
Ancak Bertrand Modelinin maliyet eşitsizliklerini kapsayan variyanları da vardır. Firmalardan biri daha ucuz maliyetle üretim yapıyorsa.. Ucuz maliyetli firma, iki alternatif arasında tercih fırsatına sahip bulunacaktır. Ya rakibinin en düşük fiyatını kabul ederek daha yüksek kar elde edecek, yani bir rant sağlayacaktır. Yahut fiyatı rakibinin inebileceği en düşük seviye altında tutarak, kardan fedakarlık pahasına piyasayı ele geçirmek isteyecektir. Ancak böyle bir stratejide başarı imkanı yalnız maliyet avantajına değil, öbür firmanın mali kaynaklarına, başka bir deyimle zararına rekabete dayanma gücüne de bağlı bulunacaktır.
Bertnard Çözümü, aradan uzun yıllar geçtikten sonra. F. Y. Edgeworth tarafından geliştirilmiştir.
Almancası : Bertrand - Modell.
Fransızcası : solution de Bertrand.
İngilizcesi : Bertrand model. Bertrand solution.
(Bk; Augustin Cournot. Cournot Modeli. Edgeworth Modeli, düopol).