Yüklenirken Lütfen Bekleyiniz...

BORCUN REDDİ NEDİR?


Devletin tek taraflı bir kararla borcunun tamamını veya bir kısmını ortadan kaldırdığını ilan etmesidir. Halk arasında buna borcun inkarı da denir. Ancak, hususi borç münasebetindekinin aksine olarak, devlet borcunun reddinde iflasın hukuki neticeleri doğmamaktadır. Bu sebeple, devletin borcunu red veya inkar etmesi, hukuki anlamda iflas sayılmaz.

Borcun reddi ile borç gerçekten ortadan kalkmaktadır. Çünkü devletin genellikle bir kanun ile yaptığı böyle bir tasarrufa karşı müracaat yolları ya hukuki yahut siyasi sebeplerle böyle bir reddi devletler çok defa köklü siyasi değişiklikler sırasında yaptıkları için kapalıdır.

Devletin borcunu reddetmesi, moratorium ilan etmesinden farklıdır. Moratorium'da borç ortadan kalkmamakta, daha müsait bir ödeme planı elde etmek gayesiyle, sadece ödenmesi, geçici olarak durdurulmaktadır. Borcun reddinde ise, borç silinmiş olmaktadır.

Borcun reddi gerek iç gerek dış borçlarda olabilir. Ancak, bir borç yükünden kurtulma tedbiri olarak red (her ne kadar Tasarruf Bonolarında farklı bir durumla karşılaşmışsa da) genellikle günümüzde iç borçlar için lüzumsuz hale gelmiştir. Çünkü kağıt para rejiminde devlet, bu derece sert ve hukuka aykırı tasarrufta bulunmaya ihtiyaç kalmadan da iç borç yükünü geniş ölçekte düşürebilmektedir. Ayrıca, alacaklıların hukuki müracaat yolları kapalı olsa bile, borcun reddi her rejimde hukuka aykırı, haksız bir tasarruf sayılır. Bu itibarla kamu kredisini temelinden sarsmakta, devletin gelecekte borç alma imkanını azaltmaktadır.

Dış borçlarda red, hukuka aykırılığı yanında milletlerarası ilişkileri de bozan bir tedbirdir. Tarihte, dış borcu ret kararlarının askeri müdahalelere kadar giden şiddetli karşıt tepkilere yol açtığı görülmüştür. Milletlerarası ilişkilerin durumu ve borçlu devletin kuvveti, borç reddine karşı ağır mukabil müeyyidelerin kullanılmasına imkan vermeyebilir. Fakat borçlu devletin yeniden dış kredi alabilmesinin, böyle bir ret olayından sonra fevkalade güçleşeceği açıktır. Buna karşılık bazı dış borçların kökenindeki cebir ve haksızlıklar, bunların, tek taraflı olarak reddini meşrulaştırabilir. Fakat bu halde dahi devlet itibarının geleceği bakımından, önce anlaşma yolunu denemek lazımdır.

Borcun reddi, iç veya dış borçlar söz konusu olsun, istisnai bir tedbirdir. Genellikle buna devletin devamlılığı fikrini kabul etmeyip, kendilerinden evvelkilerin her türlü tasarrufu fiilen ve hukuken iptal eden rejimler tarafından başvurulur.

Almancası : Schuldabwehr.

Fransızcası : répudiation de la dette publique.

İngilizcesi : repudiation of public debt.

(Bk; devlet borçları, borç idaresi, borç yükü, borçlanma şekilleri, borçlanma takati).

BORÇ (devletin borçlanması).

(Bk; borçlanma).