İktisadî gelişmenin bir yandan iş hacmini artırırken, öte yandan da ücretleri yükselttiği anlaşılmaktadır. Gerçi sanayileşme hareketlerinin başladığı yıllarda modern teknolojinin işsizliğin en önemli sebebi olduğu kabul edilmiş ise de, uzun vadede bunun sürekli olmadığı görülmüştür. Hattâ meseleyi geniş bir açıdan inceleyecek olursak, iktisadî gelişmenin işsizliği önleyici, hiç olmazsa azaltıcı, en ciddî tedbir olduğu söylenebilir. Gerçekten günümüzde iktisadî konjonktürlerin kaçınılmaz şekilde zaman zaman işçileri işsizlik tehlikesi ile başbaşa bırakacağı kabul edilmemektedir. Aksine ekonomik hayatı elde tutan organların isabetli bir yatırım ve para politikası ile iktisadî krizleri kısa zamanda karşıladıkları bilinmektedir. Şu halde iktisadî gelişme iş hacmini artırmak suretiyle, şayet mevcutsa açık veya gizli işsizliği azaltmaktadır.
Diğer taraftan iş hacminin genişlemesi, işçi ücretlerini de genellikle yükseltici bir tesir meydana getirmektedir. Bu durumun bir başka sonucu da kadın işgücünün daha fazla iş piyasasına girmesi, buna mukabil çocukların iktisadî faaliyete daha geç başlamalarıdır. Artan refah seviyesinden faydalanmak isteyen kadınların önceleri çalışma istekleri daha fazla olduğu halde, belirli bir refah seviyesinin üstüne çıkıldığı takdirde kadın işgücünde nisbî bir azalma dikkati çekmektedir.
Çocukların iş piyasasına atılması ise iş hacminin genişlemesine, emek talebinin artmasına rağmen, koruyucu iş mevzuatının hükümleri sebebiyle, ekseriya sınırlanmış bulunmaktadır.
İş hacminin işsizlik kavramı ile çok yakından ilgili olduğuna şüphe yoktur. Hızlı teknik gelişmeler, mevsimlik dalgalanmaların sebebiyet verdiği teknolojik ve mevsimlik işsizlikler iş hacmini zaman zaman daraltmaktadır. Şu halde uzun vadede teknik gelişme iş hacmini olumlu yönde etkilediği halde, kısa vadede olumsuz sonuçlar doğurabilmektedir.
Diğer taraftan az gelişmiş ülkeler için ciddî bir endişe kaynağı olan gizli işsizlik millî ekonominin gelişmesine genellikle engel teşkil etmekte, bu yüzden iş hacminin genişlemesine imkân bırakmamaktadır.
İş hacminin genişlemesinin geleneksel iktisadî faaliyet dalı olan tarımla mümkün olamayacağı gün geçtikçe anlaşılmaktadır. Yeni iş imkânları yaratabilmek için bir an önce planlı şekilde sınai yatırımlara yönelmek gerekmektedir.
Almancası : Beschâftigung von Arbeitskrâften.
Fransızcası : emploi de la main d'oeuvre.
İngilizcesi : employment of labour.
(Bk: istihdam).