Yüklenirken Lütfen Bekleyiniz...

İŞLETME VERGİSİ NEDİR?


1970 yılında 1318 sayılı Finansman Kanunu ile kabul edilmiş ve 15 Aralık 1970 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Belirli mal ve hizmetlerin tüketimini hedef alan bu verginin iki ana amacı vardır: Zarurî olmayan mal ve hizmet tüketimini vergilendirmek ve işletmelerin satışlarında fatura kullanımını zorunlu kılmak yoluyla gelir vergisi için bir kontrol mekanizması getirmek. İlk kabul edildiği şekliyle, lokanta, gazino, meyhane diskotek, oyun salonu gibi yerler ile plâk, parfümeri, mücevherat, kristal eşya, kürk, oto lâstiği gibi maddeleri satan işyerleri işletme Vergisine tâbidir. Vergi oranı mal ve hizmet türüne göre % 5 - % 30 arasında değişmektedir. Vergi matrahı da satılan mal ve hizmetin satış bedelidir. Verginin mükellefi kanunda belirtilen mal ve hizmetleri satan işletmeleri işletenlerdir. Fakat vergi mal veya hizmetin fiyatı ile birlikte alıcıya aktarıldığı için vergi yüklenicisi bu alıcıdır.

1972 yılında Finansman Kanununun değiştirilmesi için hazırlanan tasarıda İşletme Vergisinin kapsamı genişletilmekte ve tekstil ürünleri, buzdolabı, çamaşır makinası, dikiş, yazı ve hesap makinaları, müzik âletleri gibi birçok madde vergiye tâbi kılınmaktadır. Diğer önemli bir değişiklik de vergi oranının tek bir oran şeklinde %5 olarak tespit edilmesidir. Ayrıca işletme Vergisi ile ilgili cezalar da ağırlaştırılmıştır.

İşletme Vergisinin bugüne kadarki uygulaması pek başarılı olamamıştır. Bir perakende satış vergisi olan bu verginin gerek idaresi, gerek kontrolü oldukça güçtür.

İşletme Vergisi yurdumuzda bazı çevrelerce Avrupa Ekonomik topluluğunda uygulanmakta olan Katma Değer Vergisine geçişte bir safha olarak düşünülmekte ve savunulmaktadır.

Fakat tek safhalı bir satış vergisi olan İşletme Vergisi ile çok safhalı bir vergi olan Katma Değer Vergisi arasında önemli farklar vardır ve küçük işletmelere dayalı bir az gelişmiş ekonomide katma değer vergisini uygulamak son derece güçtür.

Almancası : Kaufsteuer.

Fransızcası: taxe de facture.    

İngilizcesi : purchase tax.