MAKSİMUMLAR KANUNU NEDİR? Yazdır

Hedefi, bütçe dengesini parlamentoların masrafçı eğilimlerine karşı korumaktır.

Seçim bölgelerinin ihtiyaçları sonsuzdur. Ancak bütçe imkansızlıkları dolayısile, parlamento üyelerinin birçok istekleri yerine getirilemez. Milletvekilleri, bazan hükümete ve komisyona kabul ettiremedikleri taleplerini parlamento genel kurulundan geçirmeğe teşebbüs ederler.

Parlamento genel kurullarının masrafçı eğilimlerini önlemek üzere, bazı ülkelerde, Maksimumlar Kanunu denilen bir prosedüre başvurulmaktadır. Hükümet, genel kurul müzakereleri başlarken, kamu harcamalarına bir tavan şınırı çizilmesini teklif eder. Genel kurul bütçe tasarısının bir bölümünden ötekine masraf kaydırmaları yapabilmekle beraber, başlangıçta tayin edilen masraflar “tavanını” gözetir.

Türkiyede, 1961 Anayasası Maksimumlar Kanununun esprisini en katı şeklile parlamento prosedürüne sokmuştur. Millet Meclisi genel kuruluna, komisyondan gelen tasarının masraf bölümlerine zam yapmak ve gelir bölümlerinde indirmelere karar vermek yetkisi tanınmamıştır. Anayasanın 94 üncü maddesinin son bendine göre: “Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, bütçe kanunu tasarılarının genel kurullarda görüşülmesi sırasında gider arttırıcı veya belli gelirleri azaltıcı teklifler yapamazlar”.

Almancası : Gesetz der Maxima.
Fransızcası : loi des maxima.
İngilizcesi : law of maxima.
(Bk; bütçe, bütçe prosedürü, bütçe dengesi).