Gelir değişikliğine bağlı olarak tüketim miktarında kaydedilen değişikliği ifade eden orandır.
Farzedelim ki milli gelir 125 milyar liradan 150 milyara çıkmıştır ve tüketim hacmi de 100 milyar liradan 120 milyara yükselmiştir.
Böyle bir durumda ;
Milli gelirin 25 milyar artması, tüketimin 20 milyar genişlemesine yol açmıştır. Marjinal tüketim eğilimi, 20 milyarlık tüketim artışını 25 milyarlık gelir yükselişine bölmek suretile bulunacak orandır. Bu rakam 4/5 yahut 0.8 dir.
Marjinal tüketim eğiliminin formülü şudur:
ΔC
---
ΔY
Bu formülde ;
ΔC . tüketim hacmindeki değişikliktir.
ΔY , gelir seviyesindeki değişikliktir.
Marjinal istihlak eğilimi, genellikle düşük gelir seviyesinde kuvvetli ve yüksek gelir seviyesinde zayıftır. Bunun nedeni, yüksek gelir seviyesinde tasarrufun daha kolay olmasıdır.
Yüksek gelir kademelerinde ve gelir seviyesi yükseldikçe marjinal tüketim eğiliminin zayıflamasına ve marjinal tasarruf eğiliminin yükselmesine ait tahlile bazı yazarlar Keynes'in Psikolojik Teorisi demişlerdir.
Yatırımların ve diğer harcamaların gelirler üzerindeki çarpan etkisi, marjinal istihlak eğilimine bağlıdır. Marjinal tüketim eğilimi ne kadar büyükse, yatırımların gelirleri yükseltici rolü o derece kuvvetli olur.