Yüklenirken Lütfen Bekleyiniz...

RİSK NEDİR?


İktisadî faaliyetin previzyonlar kapsamında kontrol altına alınamayan bir boşluğudur.

Devlet adamları ve müteşebbisler, çalışmalarını iktisadi hesaba dayamak ihtiyacındadırlar. İktisadi hesap, basit bir takdir operasyonundan ordinatörlerle yaptırılacak değerlendirmelere kadar bütün bir skala üzerinde cereyan edebilir.

Prof. Bowley, iktisadî hayatta rol oynayan faktörlerin yüz milyarlarla ölçülebileceğini Yirminci Yüzyılın ilk yarısında ortaya koymuştur. Hesap ve tahmin tekniği ne kadar ileri giderse gitsin, iktisat siyaseti ve müteşebbisin faaliyeti, önceden bilinmesine imkân bulunmayan veya öngörülmekle beraber tedbiri alınamayan birçok ihtimallerle karşılaşabilir. Zararlara ve kayıplara yol açabilecek bu ihtimaller, risk kelimesile ifade olunmaktadır.

Özel sektörün faaliyetinde karşılaşılan risklerin başlıca nedenleri, şöyle özetlenebilir;

Yeni bir yatırım yapılırken veya yeni bir teşebbüse girişilirken dikkate alınmış bulunan piyasa koşulları, işletmenin kurulması tamamlanarak faaliyete geçeceği zaman karşılaşılacak durumdan farklı olabilir.

Tabiî afetler, salgınlar, yangın, teknik arızalar, borç yükü veya ehliyetsizlik riskleri ağırlaştırabilir.

Devletin baltalayıcı müdahalesi, sosyal huzursuzluklar, grevler, döviz sıkıntıları ve dünya konjonktürünün değişmesi, ilk tahminleri mesnetsiz bırakabilir.

Büyük işletmelerde, böyle ihtimalleri önlemek ve risk payını asgariye indirmek üzere devamlı gayretler harcanır, hesaplar yürütülür ve malî fedakârlıklara katlanılır, işletme idare meclisine ve kadrolarına ehliyetli elemanlar aranır. Siyasî çevrelerle iyi ilişkileri olanları işletmeye kazanmak üzere teklifler yapılır. Basınla irtibat kurulur ve icabında gazetelerin baskı kuvvetinden faydalanılır. Sigortalar ihmal edilmez. Diğer firmalarla rekabeti kaldırmayı veya daraltmağı sağlayıcı anlaşma zeminleri hazırlanır.

Bir işletmede, risk sorumluluğunu alan kimse, «müteşebbis» durumunda sayılır.

Almancası : Risiko.

Fransızcası : risque.

İngilizcesi : risk.

(Bk; previzyon, iktisadî hesap, piyasa araştırmaları, plancılık, oyun teorisi, ihtimaller, kâr teorisi).