VERGİ İSTİSNALARI NEDİR? Yazdır

İktisadî amaçlarla ya da adaletle ilgili görüşlere uyarak genellik prensibinin kısıtlanmasıdır. Verginin konusu ile ilgili olarak yapılan sınırlamalara, daha doğrusu vergiden hariç tutma durumuna «istisna» denir. Verginin konusu üzerindeki mükellefiyet objektif mükellefiyet olarak tanımlanır. Bu itibarla istisna, objektif vergi mükellefiyetinde bir sınırlamadır. İstisnalar tam ve kısmî olmak üzere ikiye ayrılabilir. Tam istisnada belirli işlerden sağlanan gelirler hiç bir şekilde vergilendirilemez. Meselâ, yatırım amacıyla getirilen mallar gümrük vergisine tâbi olmayabilir. Kısmî istisnada ise belirli bir sınırın üstünde vergi uygulanır. İstisnalar sürelerine göre de sürekti ve geçici diye ikiye ayrılırlar. Sürekli istisnalar hep devam eder; geçici istisnalar ise belirli bir süre sonunda ortadan kalkar. Türk Vergi Sisteminde vergi istisnalarına birçok örnek görmek mümkündür. Meselâ emekli maaşları, dul ve yetim aylıkları vergiden istisna edilmiştir. Aynı şekilde ölüm, sakatlık, hastalık gibi sebeplerle verilen tazminatlar, işten çıkma tazminatları da vergi istisnalarına dahildir. Yazar, tercüman, ressam, heykeltıraş ve benzerlerinin eserlerini satmak suretiyle elde ettikleri gelirin 10.000 lirası vergiden istisna edilmiştir. Bankaya yatırılan mevduat için bir müesseseden bir yılda sağlanan faizin 500 lirası vergiye tâbi değildir. Kurumlar Vergisinde, bir kurumun iştirak kazançları (iştirak edilen şirket sermayesinin %10 undan fazlasına sahip olmak ve bu sahiplik durumunun son bilânçodan evvel bir yılı doldurmuş olması şartlarıyla) vergiden istisna edilmiştir. Yine kurumlar vergisinde kooperatiflerde dağıtılan risturnlar istisnadan yararlanır. Örneklerde de görüldüğü gibi istisnalar objektiftir ve verginin konusu ile ilgilidir. Almancası : Steuerausnahme. Fransızcası : exemption. İngilizcesi : exclusion. (Bk; vergi muaflıkları).