VERGİLEME PRENSİPLERİ NEDİR? Yazdır

Vergilerin ihdasında, eşitlik, adâlet ve optimal kaynak dağılımı gibi bir takım hedeflere ulaşılabilmesi için göz önünde bulundurulması gereken esaslardır. Bu konuyu sistematik olarak ilk ele alan İngiliz iktisatçısı Adam Smith'ti ve ortaya koyduğu vergileme prensipleri şunlardır: iktidar, muayyenlik, uygunluk ve iktisadilik. Bunlara, vergilemenin dört kaidesi (kuralı) adı da verilir. İktidar prensibine göre, her vatandaş kendi iktidarı oranında devlet masraflarına katılmalıdır, iktidarın ölçüsü, gelirdir. Buna göre, herkes geliri oranında vergi vermelidir. Muayyenlik prensibi, verginin belirli, açık ve kesin olmasını gerektirir. Vergiye ait bütün formaliteler kolay anlaşılır ve basit olmalıdır. Uygunluk prensibi, verginin mükelleflerce en uygun zaman ve şekilde alınması demektir. Vergi tahsil zamanı ve tahsil şekli mükellefin ödeme gücüne uygun olmalıdır. Smith'in ortaya koyduğu dördüncü prensip ise, iktisadîlik prensibidir. iktisadîlik prensibi dar ve geniş olmak üzere iki anlama gelir. Dar anlamı ile iktisadîlik prensibi, verginin tarh ve tahsil masraflarının asgarî seviyede tutulmasını, geniş anlamı ile verginin bütün ekonomiye tesirlerinin asgarî seviyede olmasını ifade eder.