1944 de İstanbul'da Kâzım Taşkent'in teşebbüsü ile kurulmuş bir ticaret ve mevduat bankasıdır.
Bu bankanın kuruluşu, millî bankacılık tarihimizde bir dönüm noktası ve bir aşama teşkil eder. Yapı ve Kredi Bankası ile memleketimizde tam anlamıyla özel teşebbüs bankacılığı dönemi açılmıştır. Aktif bir şekilde ve bütün gerekleriyle «mevduat bankacılığı» da Yapı ve Kredi Bankasıyla başlamış ve gelişmiştir.
Tasarrufu ve tasarruf edilen paraların bankaya yatırılmasını teşvik maksadıyla bir sistem dahilinde ev ikramiyeleri dağıtmak, bunu o zamana kadar alışılmamış biçimde ve vüs'atte reklâm kampanyası ile lânse etmek, banka hizmetini müşterinin ayağına götürmek için büyük şehirlerde semt şubeleri açmak, gişe saatlerini iş hayatının icaplarına ve piyasanın ihtiyaçlarına göre ayarlamak, klâsik banka işlem ve hizmetleri yanında çeşitli kültür ve sanat hizmetlerinde de bulunmak, bu maksatla ileri baskı tekniği uygulayan matbaalar kurmak ve sanat tarihimizde yer alacak kıymetli eserler basmak, halk oyunlarını yaşatmak ve yaymak, halkın boş saatlerini değerlendirmek amacıyla köylerde halı, kilim atölyeleri kurmak. Türk el sanatlarını tanıtmak maksadıyla sergiler düzenlemek, serbest meslek hayatına atılacak yüksek tahsilli gençlere meslek kredisi açmak. Yapı ve Kredi Bankasının getirdiği yeniliklerdir ve zamanla diğer bankalarımız tarafından da benimsenerek uygulanmağa başlanmıştır. Bankacılık işlemlerine gelince:
Yapı ve Kredi Bankası, her ne kadar kuruluş amacı gereğince, yapı işlerini finanse etmek ve kuracağı iştirakler yolu ile de bu alanda faaliyet göstermek maksadıyla kurulmuşsa da kanunî mevzuat bakımından bu amacı bırakarak ticaret ve mevduat bankacılığında çalışmalarını sürdürmüştür.
Kuruluşunun yedinci yılında mevduat bakımın dan T.C. Ziraat ve T. İŞ Bankalarından sonra memleketimizdeki bütün bankalar arasında üçüncü mevkie ulaşmış ve bu mevkiini bu güne kadar muhafaza etmiştir.
1972 sonunda sermayesi : 150 milyon lira (15 Şubat 1973 de 225 Milyon liraya çıkarılmıştır)
İhtiyatları : 158 Milyon 500 bin lira
Mevduatı : 8 Milyar 778 milyon lira
Ticarî Plasmanları : 5 Milyar 813 milyon lira
Şube sayısı : 380
Personel adedi : 7037 idi.
Bu tarihte, Yapı ve Kredi Bankasının, 11'i yabancı sermaye ile işbirliği halinde, ekseriyeti sınaî olmak üzere, 35 iştirâki mevcuttu.
İştirakler portföyünün bilânçosunda kayıt değeri 168 milyon lira idi.
1972 yılında Kâzım Taşkent'in emekliye ayrılmasıyla boşalan idare Meclisi Reisliğine Murahhas Âzalık da uhdesinde kalmak üzere Fahrettin Ulaş seçilmiştir.
Yapı ve Kredi Bankası, memleketimizde gerçek anlamda, yani çok hissedarlı anonim şirket tatbikatının en başarılı örneğini vermiştir. Hissedarlarının sayısı bine yakındır. Hissedarlarla olan ilişkileri düzenlemek, umumî heyetlerde müzakerelerin ahenk içinde geçmesini ve salim kararlara varılmasını sağlamak üzere esas mukavelesinde hissedarlar komitesi, hissedarlar danışma kurulu gibi yardımcı organlar meydana getirilmiştir.