ZEAMET NEDİR? Yazdır

Osmanlı imparatorluğunda uygulanan toprak rejiminde geliri 20.000 akçe ile 100.000 akçe arasında değişen dirlikleri ifade etmektedir.

Zeamet adı verilen dirlikler kadılara, şubaşılara ve büyük devlet memurlarına verilirdi.

Diğer bütün dirliklerde olduğu gibi, bunlar da, veriliş şekillerine göre tezkereli veya tezkeresiz olabilmekteydi. Zeamet sahipleri devletin bir memuru durumunda bulunduklarından halktan vergi toplamak hakkına sahiptiler. Zeamet geliri de, tıpkı tımarın gelirinde olduğu gibi kılıç ve terakki olmak üzere ikiye ayrılmaktaydı. Kılıç, zeamet sahibi olan devlet memurunun maaşını, terakki ise dirliğin büyüklüğüne ve getirdiği gelire göre beslenmesi gereken atlı askerler ve diğer işler için ayrılan meblâğı ifade etmekteydi.

Genel olarak zeamet sahibi toprağın mülkiyetine ve tasarruf hakkına sahip değildi. Sadece devlet adına halktan vergi toplamak hakkına malikti. Dolayısıyla zeamet hakkının babadan oğula intikal etmesi ancak Sultan'ın müsaadesi ile mümkündü. Sultan bu müsaadeyi verip vermemekte tamamen serbestti.