Yüklenirken Lütfen Bekleyiniz...

KAMULAŞTIRMA veya İSTİMLÂK NEDİR?


Eş anlamlı terimlerdir. Anayasanın kamulaştırma hakkındaki hükmü şudur: «Madde 38 - Devlet ve kamu tüzel kişileri, kamu yararının gerektirdiği hallerde, karşılıklarını peşin ödemek şartı ile özel mülkiyette bulunan taşınmaz malları, kanunla gösterilen esas ve usullere göre, tamamını veya bir kısmını kamulaştırmaya ve bunlar üzerinde idarî irtifaklar kurmağa yetkilidir.» «Ödenecek karşılık, taşınmaz malın tamamının kamulaştırılması halinde, o malın malikinin kanunda gösterilecek usul ve şekle uygun olarak bildireceği vergi değerini; kısmen kamulaştırmalarda, vergi değerinin kamulaştırılan kısma düşen miktarını aşamaz.» «Kamulaştırılan taşınmaz mal karşılığının vergi değerinden az takdir edilmesi halinde malikin itiraz ve dava hakkı saklıdır.» «Çiftçinin topraklandırılması, ormanların devletleştirilmesi, yeni orman yetiştirilmesi ve iskân projelerinin gerçekleştirilmesi amaçlarıyla kamulaştırılan taşınmaz mal ve kıyıların korunması ve turizm amacıyla kamulaştırılan toprak bedellerinin ödeme şekli kanunla gösterilir.» «Kanunun taksitle ödemeği öngördüğü hallerde çiftçinin topraklandırılması, ormanların devletleştirilmesi ve iskân projelerinin gerçekleştirilmesi için konulacak süre yirmi yılı; kıyıların korunması ve turizm amacıyla yapılacak kamulaştırmalarda ise bu süre on yılı aşamaz. Bu takdirde, taksitler eşit olarak ödenir ve kanunla gösterilen faiz haddine bağlanır.» “Kamulaştırılan topraktan, o toprağı doğrudan doğruya işleten çiftçinin hakkaniyet ölçüleri içinde geçinebilmesi için zarurî olan ve kanunla gösterilen kısmın ve küçük çiftçinin kamulaştırılan toprağının bedeli her halde peşin ödenir.” Kamu hizmeti niteliğini taşıyan özel teşebbüslerin devletleştirilmesi hakkındaki hüküm ise, Anayasanın 39 uncu maddesince yer almaktadır. Anayasaya göre, devletleştirilen özel teşebbüslerin bedeli, kanunun tayin edeceği bir rejime bağlanır. Ancak kanun taksitle ödemeği öngörmüş ise, konulacak süre on yılı aşamaz. Devletleştirme bedeline, kanunla tayin edilecek bir faiz uygulanır.

Almancası : Enteignung, Expropriation.
Fransızcası : expropriation.
İngilizcesi : expropriation.
(Bk; devletleştirme).