KOLBERTİZM NEDİR? Yazdır

Sanayii geliştirerek Fransanın ihracatını artırmağı ve ithalâtından tasarruf sağlamayı hedef tutmuş olan Merkantalist iktisat siyasetini belirten terimlerden biridir. Bu iktisat siyasetini 1664-1681 yıllarında düzenleyen ve yürüten devlet adamı, Jean-Baptiste Colbert'tir. Kolbertizm, Sınaî Merkantilizm veye Fransız Merkantilizmi, birbirinin yerine ikame edilebilen yakın anlamlı terimlerdir. Colbert'in sanayii geliştirmek ve ihracatı artırmak için aldığı başlıca tedbirler şunlardır: Yükümlü sayısını artıracak bir malî reform yapmıştır. Malî reformun getirdiği gelir fazlasını, sanayii teşvik edici tedbirlere harcamıştır. Fransız mallarının dış pazarlarda ancak kalite üstünlüğüne dayanarak rekabet avantajı elde edebileceklerini düşünmüştür. Yabancı memleketlerden ustalar ve kalifiye işçiler getirtmiştir. Özel sanayii teşvik edici muaflıklar ve istisnalar koymuştur. Aynı zamanda, devlet fabrikaları kurmuştur. imalât üsullerini ve kalitesini en ince ayrıntılarına kadar kararnamelerle tesbit etmiştir. Yabancı mamullere ağır gümrük vergileri ve miktar tahditleri uygulamıştır. Yerli sanayiin dışarıdan hammadde getirtmesini kolaylaştırmıştır. Sınaî mamuller ihracatında ve hammadde ithalâtında navlunun Fransaya kalması için ticaret filosunu takviyeye çalışmıştır. Dış ticaret kumpanyaları kurdurmuş ve bu kumpanyaların yabancı ülkelerde monopol imtiyazları almalarına çalışmıştır. Ancak Colbert zamanında, iktisadî hayat, bürokrasi baskısına girmiştir. Yağmur ve güneşten başka herşeyi Colbert'in kararnamelerle düzenlemek iddiasında olduğuna dair esprili polemikler yapılmıştır. Fransız iş adamları, Colbert'in yönetiminden hoşnutsuzluk duymuşlardır. Sınai Merkantilizm politikasının bir fiyat alçalışı dönemine rastlaması, umulan sonuçların alınmasını zorlaştırmıştır. Dış ticaret kumpanyalarını etkili hale getirmek üzere gerekli sermayeler bulunamamıştır. Yerli malları himaye etmek amâcile konulan ağır gümrük vergilerine diğer hükümetler de aynı şekilde mukabele edince, ihracat güçleşmiştir. Uğradığı zorluklara rağmen, Kolbertizm Fransız imalât sanayiine gelişme olanakları sağlamış ve ayrıca yol-kanal örgütünün gerçekleştirilmesinde yararlı olmuştur.
Almancası : Colbertismus.
Fransızcası : Colbertisme.
İngilizcesi : Colbertism.
(Bk; Colbert. Merkantilizm).