Yüklenirken Lütfen Bekleyiniz...

NEO-KLASİK BÜYÜME MODELLERİ NEDİR?


Kuran iktisatçılar Robert Solow ve J. E. Meade'dir. .

Harrod - Domar modelinde emek hacminin değişmeleri dikkate alınmamıştır. Sermaye ve emeğin birbirine ikamesine ilişkin durumlar, model çerçevesine sokulmamıştır.

Bu eksiklikleri giderici araştırmalarda, ilk çözüm yolunu Robert Solow bulmuştur.

Robert Solow, değişken faktör oranları ve esnek faktör fiyatları dolayısile büyümenin istikrarsız olması gerekmiyeceğini isbat etmiştir.

Solow'un çalışmalarında vardığı sonuca göre: Çalışan nüfustaki artış sermaye arzında kaydedilen gelişmeden fazla olursa, faiz haddinin yükselmesi ve reel ücret haddindeki gelişmenin duraklaması beklenebilir.

Sermaye stokundaki büyüme emek arzının gelişmesinden fazla olursa, bu sefer faize kıyasla ücretler yükselecektir.

Harrod - Domar modelindeki dengeden tehlikeli inhiraf ihtimallerini faktör ikamesi ve faktör fiyatları esnekliği önliyebilmektedir.

Solow. sermaye ve emeğin farklı oranlarda büyüyebileceklerini Cobb Douglas üretim fonksiyonuna dayanarak belirtmeğe çalışmıştır.

Solow'un formülü şudur:

Y = Y KA L

Bu formülde;

Y, «output»dur.

K, sermayedir.

L, emektir.

g , bir ekonomiden diğerine farklı olabilecek sabit bir rakamdır.

a ve b,  sermayenin ve emeğin marjinal verimliliğini belirten exposantlardır.

Cobb-Douglas fonksiyonunda, a ve b nın toplamı, 1 dir. Gelir artışı ise, faktörlerin maddi marjinal prodüktivitelerinde yükselişler toplamına eşittir.

Solow'un modeli Azalan Randımanlar Kanunu ile Azalan Maliyetler Kanununu dikkate almamaktadır. Hasılayı doğrudan doğruya faktör tahsislerine orantılı saymaktadır.

Aynı problem üzerine eğilmiş ve analizlerini daha ileri götürmüş olan diğer bir iktisatçı. J. E. Meade'öh.

Meade'in üretim fonksiyonu şudur :

Y = F (K, L, N, t)

Bu formülde ;

Y, milli gelirdir.

L, emektir.

N, tabii kaynaklardır.

t, zamandır.

J.E. Meade de tahlillerinde Cobb-Douglas üretim fonksiyonuna çevrilebilecek faktör sayısı sınırlanmış modeller kullanmaktadır. Önce doğal kaynakların sabit olduğu hipotetik bir durumu ele almakta ve K, L ve t nin büyüme sürecindeki rollerini incelemektedir. Vardığı sonucu bir ikinci yaklaşımdan kontrol etmek üzere t yi sabit farzederek K, L ve N in gelişmelerine göre büyüme şartlarını araştırmaktadır. Nüfus artış temposunun etkileri üzerinde durmaktadır, ikame elastikliğini, faktör fiyatları esnekliğini ve yıpranma sorunlarını işlemektedir.

Meade'in tahlil sistemine örnek olarak, doğal kaynakların değişmeksizin kaldığı bir modeli özetleyelim.

Doğal, kaynakların değişmeksizin kaldığı bir ülkede, iktisadi büyüme sermayenin, emeğin ve teknik terakkinin kaydettikleri değişikliklere bağlı bulunacaktır. Böyle nazari bir modelde, milli gelir artışı aşağıdaki denklemle ifade edilebilir :

dY = V.dK+W.dL+dY'

Bu formülde ;

dY, milli gelirdeki artıştır.

V, sermayenin marjinal etkinliğidir.

dK, sesrmaye stokundaki artıştır.

W, emeğin marjinal etkinliğidir.

dL, nüfus artışıdır.

dY', teknolojik ilerlemenin yahut zamanın iktisadi büyümeye katkısıdır.

Ekonominin büyüme hızında sermaye, emek ve teknik gelişmenin payları şöyle ifade edilebilmektedir :

   dY                 VK               dK                    WL               dL              dY'

_________ = ( __________ . ___________ ) + (__________. __________) + ________

    Y                    Y                 K                     Y                L                  Y

Sermaye, emek ve teknolojinin büyümedeki paylarını ayrıntılı olarak gösteren denklemdeki;

VK/Y, makine ve techizatın nisbi marjinal hasılasıdır. Yahut makine ve teçhizat hasılatı bu bu marjinal verimlerine eşit olduğu takdirde sermaye karının milli gelirdeki, payıdır. Bu terimi kısaltarak U ile ifade edelim.

dK/K, sermaye stokunun büyüme hızıdır. Bu terimi kısaltarak k ile ifade edelim.

WL/Y, emeğin nisbi marjinal hasılasıdır. Emeğin geliri marjinal verimine eşit olduğa takdirde, ücretlerin milli gelire oranını gösteren bu terimi kısaltarak Q ile ifade edelim.

dL/L. nüfus artış oranıdır. Nüfus artış oranını kısaltarak l ile belirtelim.

dY'/Y teknolojinin büyümeye katkısıdır. Bunu da kısaltarak r harfile gösterelim.

dY/Y yahut büyüme hızını da kısaltarak y ile ifade edelim.

Denklem şu şekle girmiş olacaktır:

y = Uk + Ql + r

Bu formül iktisadi büyümeyi tayin eden unsurların emek ve sermaye prodüktivite artışı, sermaye stokundaki çoğalış, nüfus artışı ve teknik ilerleme olduğunu ortaya koymaktadır.

İktisadi büyüme hızından nüfus artış oranını çıkartırsak, adam başına düşen gelir yükseliş oranını buluruz.

(y-l) = Uk — (1 -Q) l + r.

Bu duruma göre. Uk ve r nekadar yüksek olurlarsa, adam başına refahın gelişme temposu o derece hızlanmaktadır.

Global ve adam başına büyüme hızını tayin eden unsurları denklem çerçevesinde tahlil eden J.E. Meade, müteakip istikrarlı büyüme şartlarını araştırmaktadır.

Vardığı sonuca göre, istikrarlı büyümenin gerçekleşmesi için ;

y = k durumunun temin edilmesi, yani sermaye stokundaki artış oranının global büyüme hızına eşit olması, ve aynı zamanda.

(1 - U) k = Ql + r durumunun gözetilmesi, yani nüfus artışı ve emek prodüktivitesi ile teknolojinin dikkate alınarak yatırımların yürütülmesi, lazımdır.

Almancası : neoklassische Wachstumsmodelle.

Fransızcası : modéle de croissance naoclassique.

İngilizcesi : neoclassical model of growth.

(Bk; Harrod - Domar Büyüme Modeli. Domar'ın Büyüme Modeli, Duesenberry'nin Büyüme Modeli. Klasik Büyüme Teorileri Kaldor'un Büyüme Modeli, Rostow'un Büyüme Modeli).