NORMAL MALİYET HESABI NEDİR? Yazdır

İmalat maliyetleri faaliyet devrelerinin fiili ve gerçek masraflarına göre hesaplandığı takdirde, masraflarda çeşitli sebeplerden dolayı devreden devreye farklar olabildiği gibi, maliyetlerin hesaplanması da gecikebilir. Halbuki, yarı mamul ve mamul maliyetlerini sür'atle değerleyebilmek, fiyat tespitini kolaylaştırmak ve kısa devreli sonuç hesapları çıkartabilmek için, maliyetlerin daha sür'atli ve istikrarlı bir şekilde hesaplanabilmesi gerekir. Bunun en gelişmiş yolu «Standard maliyet» sistemi olmakla beraber, bunu uygulamak, imkanını bulamayan işletmeler, daha basit bir sistem olan normal maliyet sisteminden de faydalanabilirler. «Normal maliyet» adıyla daha ziyade Almanya'da rastlanan bu sistemin esası, maliyet unsurlarını önceden bazı istatistik metotlarla tahmin etmek ve kısa devreli hesaplarda bu maliyetleri kullanmaktır. Masraflardaki istikrarsızlık bilhassa genel imalat masrafları için söz konusu olduğundan, her faaliyet devresi için daha ziyade bu masrafları, departmanlar veya masraf yerleri itibariyle, önceden bütçelemek ve devre içinde normal kabul edilen bu maliyetleri kullanmak yoluna gidilip bütçe için belirli bir faaliyet hacmi esas alındığı gibi, her masraf yerinin bütçelenen masraflarının omasraf yerindeki imalata yükleyebilmek için, seçilen faaliyet ölçeklerine uygun masraf yükleme hadleri hesaplanır. Bu sistemde, bir yandan normal sayılan tahmini maliyetlerle kısa devreli maliyet hesapları yapılırken, bir yandan da devrin gerçek imalat masrafları tespit edilir. Tahmini masraflarla fiili sonuçlar arasındaki farklar işletme yöneticilerine kontrol bakımından önemli bilgiler verebilir. Mesela, bir masraf yerinde devre içinde tahmini veya normal maliyetlere göre imalata yüklenen masrafların o devrenin fiili masraflarının hayli altında kalması, söz konusu masraf yerindeki faaliyet hacminin plana göre düşük olmasından ileri gelebilir:

Almancası : Normalkalkulation.
Fransızcası : imputation rationnelle.
İngilizcesi : normal production cost calculation.
(Bk; maliyet).