Bu sözcüğü İngilizceye 1821 de Joseph Applegatfı ve Fransızcaya 1831 de Pierre Leroux sokmuştur.
Robert Owen, 1826 da kullanmağa başlamış 1841 de yayımlanan What is Socialism? başlıklı tahlilinde, kavramın izahını yapmıştır.
Sosyalizm'in Türk Dil Kurumu sözlüğündeki karşılığı, Toplumculuk'tur.
“Düzen reformu yaparak üretim ve mübadele araçlarının topluma mal edilmesini ve sosyal sınıfların kaldırılmasını hedef tutan doktrinler grupu” olarak Sosyalizm'i tanımlamak mümkündür.
Sosyalizm, tek bir doktrin değildir. Sosyalizm akımları, bir yelpazenin dilimleri gibi, değişik derecelerde sola açılmış durumdadırlar.
Fikir alanında ilk Sosyalizm örneği olarak Eflâtun gösterilmektedir. On Dokuzuncu Yüzyıla kadar, sosyalist ve komünist karakterli patlamalar, yaygın ve sürekli etki uyandırmamıştır.
On Dokuzuncu Yüzyılda, Fransız ihtilâlinin ferdiyetçiliğine ve Klâsik Ekolün sosyal görüşlerine bir tepki olarak idealist Sosyalizm akımı uyanmıştır. İngiltere’de ise, Ricardo Sosyalistleri sınırlı bir gelişme kaydetmişlerdir.
Geçen yüzyılın ortalarından günümüze kadar, Marksizm büyük bir akım olarak
dünyaya gölgesini yaymıştır. Marksizm, aynı zamanda ihtilâlci Sosyalizm ve Îlmî Sosyalizm adını taşımaktadır. Başlıca temsilcileri Kari Marx ve Friedrich Engels'tir. Devlet Kapitalizmdi ve proletarya diktatörlüğü, ihtilâlci Sosyalizm'in hedefleridir. Marksizm'e göre. Sosyalizm bir aşamadır ve hedefini gerçekleştirince Komünizme dönüşecektir.
Demokratik yoldan Sosyalizmi gerçekleştirmeğe çalışan akımlar Radikalizm, Sosyal Demokratlar ve Fabianizm diye adlandırılmıştır. Bu akımlar, günümüzde de sürmektedir, İngiliz Sosyalizmi, Fabianizmin devamıdır.
Marksizm, zaman ilerledikçe birbirinden ayrı yorumlara konu olmuştur. Revizyonistler, Reformcular. Neo-Marksizm. Austro-Marksizm, Marksist- Leninist Doktrin, Troçkistler, Castroism, Titoizm, Mao Doktrini gibi terimler literatüre girmiştir. Ayrıca Afrika Sosyalizmi. Az Gelişmiş Ülkeler Marksizm'i gibi terimlere rastlanmıştır.
İkinci Dünya Savaşından bu yana, orijinal ve etkili bir strateji üzerinde sosyalist akımların birleşmek eğilimini gösterdikleri dikkate çarpmıştır. Bir kısım sosyalistler, telkinlerini ve propagandalarını teknik konular üzerinde yoğunlaştırmışlardır. Karma ekonomide, kamu kuruluşlarının giderek genişleyecek bir yer tutmalarını desteklemişlerdir. Eğitim, tarım ve vergi reformları istemişlerdir. Maksimum kollektif refahı devlet inisiyatifinin getireceğine dair bir inancı yerleştirmeğe çalışmışlardır, işçilerin yönelime katılmalarını hedef tutan kampanyalarla ilgilenmişlerdir. Hür teşebbüsü bir yandan sendikaların ve diğer yandan devletin makaslama baskısına düşürmeğe uğraşmışlardır. Refahın artması ile eski etkisini kaybeden mülkiyet ve servet konuları yeline, paylaşım ve yönetim sorunlarına eğilmişlerdir. iktisadî hayatın inisiyatifini gittikçe genişleyen ölçüde kamu organlarına ve sendikalara geçirecek bir gelişmenin öncülüğünü yapmışlardır.
Almancası : Sozialismus.
Fransızcası : socialisme.
İngilizcesi : socialism.
(Bk: Doktrinsiz Sosyalizm, idealist Sosyalizm, ihtilâlci Sosyalizm, Kürsü Sosyalizmi, Demokratik Sosyalizm, Fabianizm, Marksizm, Devlet Sosyalizmi, Ütopizm, Ricardo Sosyalistleri, Revizyoncular, Avusturya Marksizmi, Radikalizm, ilmî Sosyalizm, Falanjizm, Bolşevikler ve Menşevikler, Liberman, Komünizm, Komünist Partileri, Antagonizm Teorisi, Anarşizm, Nihilizm, Popülizm, Genç Hegelciler, Yakınlaşma Teorisi, Devletçilik, Dirijizm, Müdahalecilik, Neo-Marksizm, Radikalizm, homo socius, Harp Komünizmi, Yeni iktisat Siyaseti Enternasyonal, Erfurt Kongresi, Eisenach Kongresi, Kollektivizm, Eflâtun, Babeuf, Brissot, Saint-Simon, Saint- Simon'cular, Owen, Enfantin, Bazard, Fourier, Proudhon, Blanc, Blanqui, Marx, Engels, Bebel, Brentano, Rodbertus, Lassalle, Liebknecht, Godwin, Bakunin, Haase, Plekhanov, Kerensky, Troçki, Lenin, Cabet, Webb, Rosa Luxemburg, Bernstein, Kautsky, Liberman. Guevera, Castro, Mao, Schumacher)