Yüklenirken Lütfen Bekleyiniz...

SOVKHOZLAR NEDİR?


Sovyet Rusya'da mevcut olan bir tarım işletmesi çeşididir.

Sovyet İhtilâlinden sonra Rusya'da uygulanan Harp Komünizmi sırasında tamamiyle devlet mülkiyetinde olan ve tıpkı bir sınaî işletme gibi işletilen çiftliklere sovkhoz denilmiştir.

Sovkhozlar tıpkı bir devlet fabrikası gibi işletmelerdir. Müdür, Komünist Parti üyeleri arasından resmen tayin edilmekte, çeşitli bölümlerin başında teknisyen şefler bulunmaktadır.

Önceleri sovkhozlar milli/eştirilmiş büyük çiftliklerden meydana geliyordu. Sovyet idarecileri sosyalist tarım işletmeciliğinin modelini göstermek ve bu suretle numune çiftliklerini kurmak istiyorlardı. Ancak köylülerin direnişi karşısın da 1922'den itibaren özel mülkiyete kısmen imkân veren koikhozlara da yer verilmiştir. Gerçekten kolkhozlarda toprak kısmen köylülere ait olduğu halde sovkhozlarda bütün toprak devletin malıdır. Ayrıca kolkhozlarda ücret nakden ve aynen ödendiği halde sovkhozlarda işçi ücretleri tıpkı diğer işletmelerde olduğu gibi nakden yapılmaktadır. Ayrıca kolkhozlar köylülerden meydana gelen genel kurul ve icra kurulu tarafından idare edildiği halde, sovkhozlarda merkezi idare tarafından tayin edilen bir müdür bulunmaktadır. Nihayet kolkhozların federe cumhuriyetlere bağlı olmalarına karşılık, sovkhozlar doğrudan doğruya Bakanlar Kuruluna bağlıdırlar.

Sovkhozlar 1928 yılında yeniden düzenlenmişlerdir. Bu tarihte 1407 sovkhoz, toplam olarak 1.730.000 hektar araziyi işlemekte idi. 1958 yılında bu sovkhozların sayısı 6002'ye, işlenen arazi ise 52.451.000 hektara ulaşmıştır. Son yıllarda çok büyük sovkhozları bölme eğilimine rastlanmaktadır.

Almancası : Sowchose.

Fransızcası : sovkhose, sovkhoz, sovkhoze.

İngilizcesi : sovkhoz.

(Bk: kolkhoz, sovnarkhoz).