Halk psikolojisine, iktisadi bünyeye ve
konjonktüre göre değişebilir.
Para değerine güvensizlik, kapital piyasasının gelişmemiş olması ve borsa yöntemlerinden tasarruf erbabının acı intibalar edinmiş bulunması genellikle hazır parayı altın, arsa ve bina
spekülasyonlarına kaydırır.
Bina ve arsa spekülasyonları arasında, önemli bir karakter farkı vardır. Bina alanların tercihlerinde gelir sebebi ve ihtiyaç baskısı ön planda rol oynar. Arsa spekülasyonunda ise, zamana bağlı fiyat yükselişleri hedef tutulur .
Gayrimenkul spekülasyonu, günlük esintilere hassas değildir, oldukça sürekli bir trend takip eder.
Nüfusun hızla arttığı, enflasyonun şiddetlendiği, köylerden şehirlere akının yoğunluk kazandığı, geniş imar faaliyetinin başladığı, turizm ve sanayileşme hareketlerinin canlandığı ve refahın sürekli olacağına dair bir kanaat belirdiği devrelerde, arsa fiyatlarında büyük farklar meydana gelir.
Spekülasyon konusu arsaların coğrafi bir çizgi halinde uzandığı deniz, göl, nehir ve cadde kenarlarında uzun dönemli fiyat yükselişleri iç yerlerden daha fazladır.
Vergi politikasıyla gayrimenkul spekülasyonunu frenlemek imkanları mevcuttur. Ancak arsa spekülasyonunun daima kamuya zararlı olduğu ve mutlak surette önlenmesi gerektiği iddia edilemez. Arsa spekülasyonlarının gelişme hareketlerinde öncü ve itici fonksiyonuna örnekler gösterilebilir.
Arsa spekülasyonu uzun süre likiditeden, feragati gerektirmekle beraber, birçok hallerde getirdiği menfaat diğer kapital kazançlarına üstün olabilir.
Almancası : Bodenspekulation
Fransızcası : spéculation fonciére.
İngilizcesi : land speculation. Real estate speculation.
(Bk; Spekülasyon, Bina spekülasyonu, Borsa spekülasyonu).
